5 tips voor omgaan met emotionele overprikkeling

Een kleine opmerking, een vreemde blik of afwijzende lichaamstaal kan een hooggevoelig persoon raken tot in de ziel. De buurvrouw die geen gedag zegt, houdt ons ’s nachts wakker. De schoolpleinmoeder die je kind lekker eigenwijs noemt, geeft input voor dagen piekeren. De collega die in gedachten verzonken je vraag niet beantwoord, zet je wereld op z’n kop.

Klinkt aanstellerig? Hooggevoeligen krijgen vaak te horen dat ze zich de dingen niet zo aan moeten trekken. “Laat het langs je heen glijden.” “Zet het van je af.” “Til niet zo zwaar aan de mening van anderen.” Die anderen zien ons vaak als onzeker, terwijl hun goedbedoelde adviezen de hooggevoeligen juist onzeker maken. Een vaak geziene reactie is om je af te sluiten van de buitenwereld. Helaas werkt dat averechts: ook hooggevoeligen hebben verbinding nodig en willen meedraaien met de rest.

Hoe ga je dan wel om met die diepe indruk die zoiets kleins bij je teweegbrengt? Als je gekwetst bent, kun je het volgende doen.

1 Kijk naar de bedoeling

Had de ander in de gaten wat hij deed? Wilde hij jou daadwerkelijk kwetsen? Of is het onwetendheid van iemand? Heeft de ander niet door wat een opmerking of blik doet met jou? Kortom, is jouw interpretatie van de situatie juist? Als je inziet dat de ander vooral met zichzelf bezig was en niet zo zeer met jou (9 van de 10 keer is dat zo), dan hoef je ook niet langer met de ander bezig te zijn en kun je je richten op het effect bij jou.

2 Benoem het effect

Als we door iemand geraakt worden, is het een natuurlijke reactie om de ander de schuld te geven van ons ongemak. Draai je blik om en kijk niet naar buiten/de ander, maar probeer van binnen/bij jou te bekijken wat er gebeurt. Als je je gekwetst voelt, wat voel je dan precies? Voel je je waardeloos, dom, ongeliefd, ongezien, onaantrekkelijk, schuldig, beschaamd…? Door dit precies te benoemen, kun je dieper kijken wat er eigenlijk echt aan de hand is.

3 Wat is er eigenlijk echt aan de hand?

Nu je weet wat je precies voelt, is het zaak om uit te zoeken waarom je dat voelt. Meestal is je gevoel onderdeel van een patroon en is het oud zeer dat aangeraakt wordt. Anderen kunnen niet echt zorgen dat wij een bepaald gevoel hebben; ze triggeren slechts gevoelens op basis van overtuigingen die we al hebben over onszelf.
Heeft iemand je bijvoorbeeld het gevoel gegeven dat je dom bent, dan gaat dit eigenlijk over je eigen overtuiging dat je niet zo heel slim bent. Of als iemand jou het gevoel geeft dat je waardeloos bent, dan komt dat eigenlijk omdat je jouw waarde als mens niet heel hoog hebt zitten.

4 Zorgen voor jezelf

Als je gevallen bent, dan maak je je wond schoon en plak je er een pleister op om erger te voorkomen. Doe dat ook als je gekwetst bent: wees lief voor jezelf. Doe dingen waar je je prettig bij voelt; neem een warm bad, zoek steun bij vrienden, luister je favoriete muziek of zoek afleiding in een klusje zoals tuinieren.

5 Kies een nieuwe overtuiging

Iedereen heeft de mogelijkheid om oude overtuigingen overboord te kieperen en positieve, helpende overtuigingen te kiezen. Hoe? Door een tegenoverliggende overtuiging te kiezen en daar naar te leven. Blijkt jouw overtuiging bijvoorbeeld te zijn dat je weinig waardevol bent, dan besluit je vanaf nu dat je waardevol bent. Schrijf het op, plak het op je spiegel en ga op zoek naar mensen en plekken die jouw waarde bevestigen. Herinner jezelf dagelijks aan je nieuwe overtuiging en zoek daarbij voorbeelden uit het dagelijkse leven die jouw overtuiging ondersteunen. Leef er ook naar! Nu je waardevol bent, mag je bijvoorbeeld genieten van lekker eten, leuke dingen ondernemen en aanhaken bij activiteiten van anderen. Na een maand of drie zit de overtuiging in je systeem en ben je minder kwetsbaar.

Dit blog is eerder gepubliceerd op Nieuwetijdskind